Buổi sáng, các đồng chí Nguyễn Mạnh Cường và Trần Quang Minh chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi trường (TN-MT) Đặng Quốc Khánh về giải pháp khắc phục những hạn chế trong xác định tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (KTKS) và công tác khai khoáng, sử dụng và quản lý đất hiếm trong thời gian qua.

Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường

Theo đó, liên quan đến việc cần thiết phải đấu giá quyền thăm dò, KTKS cũng như việc tiếp tục hoàn thiện quy định về vấn đề này, đồng chí Nguyễn Mạnh Cường cho biết, Bộ trưởng chưa đề cập đến thực trạng triển khai việc đấu giá hiện nay. Theo báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, còn nhiều tồn đọng trong xác định tiền cấp quyền KTKS, việc thực hiện đấu giá quyền thăm dò, KTKS còn nhiều vi phạm, nhiều địa phương chậm thực hiện đấu giá quyền KTKS…

Đồng chí Nguyễn Mạnh Cường đề nghị Bộ trưởng cho biết rõ hơn thực trạng, trách nhiệm và giải pháp của Bộ TN-MT nhằm khắc phục hạn chế của những vấn đề trên để thu đúng, thu đủ tiền cấp quyền KTKS cho Nhà nước theo quy định của pháp luật.

Đại biểu Trần Quang Minh chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường

Trả lời các nội dung này, Bộ trưởng Bộ TN-MT Đặng Quốc Khánh cho biết, tiền cấp quyền khai thác thực hiện theo Luật Khoáng sản, sau 13 năm thực hiện, chính sách này đã góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước, cũng như trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện giấy phép. Bộ trưởng cho biết, tính đến năm 2023, tổng số tiền thu được từ cấp quyền KTKS đạt trên 55.887 tỷ đồng.

Trong quá trình thực hiện cũng có một số bất cập, như: Tiền cấp quyền được tính theo trữ lượng khai thác và không phụ thuộc vào trữ lượng khai thác thực tế, vì vậy có nhiều biến động. Bởi khi điều tra cơ bản địa chất phục vụ KTKS, có nhiều mỏ khoáng sản không thể đánh giá trữ lượng tuyệt đối. Tiền cấp quyền khai thác được tính trên cơ sở kết quả điều tra thăm dò khoáng sản nên độ chính xác tương đối. 

Vì vậy, trong dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản, Bộ TN-MT tham mưu theo hướng, tiền cấp quyền vẫn tính theo trữ lượng nhưng được quyết toán theo khối lượng thực tế.

Trả lời câu hỏi về chiến lược khai thác, chế biến khoáng sản (đặc biệt là đất hiếm) ở Việt Nam, Bộ trưởng khẳng định, Việt Nam có trữ lượng tương đối lớn, Bộ TN-MT đang triển khai đề án điều tra cơ bản, sau khi hoàn thành sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời khẳng định quan điểm việc khai thác, chế biến cần tính đến chế biến sâu, chế biến tinh, phục vụ cho các ngành công nghiệp Việt Nam, nhất là công nghiệp chíp bán dẫn, hướng tới xuất khẩu.

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm chất vấn Bộ trưởng Bộ Công thương

Buổi chiều, đồng chí Nguyễn Minh Tâm chất vấn Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên về vấn đề bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (NTD). Theo đó, hiện nay, hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến quyền lợi NTD ngày càng hoàn thiện. Tuy nhiên, quyền lợi NTD nhiều lúc vẫn chưa được bảo đảm, thậm chí có lúc còn bị xâm hại hay lợi dụng, gây thiệt hại đối với NTD nói chung và niềm tin của khách hàng nói riêng. Bộ Công thương đã chủ động xây dựng, ban hành đề án, tập trung các nguồn lực phát triển, vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu về bảo vệ quyền lợi NTD và hệ thống tổng đài tư vấn, hỗ trợ NTD.

Đồng chí Nguyễn Minh Tâm đề nghị Bộ trưởng cho biết hiệu quả hoạt động, những tồn tại, bất cập của hệ thống này, cũng như công tác phối hợp giữa Bộ Công thương và địa phương trong việc bảo vệ quyền lợi NTD.

Trả lời nội dung chất vấn của đồng chí Nguyễn Minh Tâm, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã có phần phối hợp trả lời tại phiên họp sáng 5/6. Các Bộ trưởng khẳng định để giải quyết vấn đề này cần có sự phối hợp giữa các ngành đặc biệt là ứng dụng công nghệ thông tin trong việc quản lý các sàn thương mại điện tử, bảo mật tài khoản cho người dùng và đẩy mạnh việc thể chế số, công cụ số và kỹ năng số trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

 Hồng Nhung