Về báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm  2024 và phương hướng nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2024, đã đánh giá sát đúng, toàn diện tình hình kinh tế - xã hội, thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế và đề ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm 6 tháng cuối năm  2024. Có thể nói rằng, 6 tháng đầu năm 2024, tỉnh ta đã tập trung thực hiện các giải pháp linh hoạt, tháo gỡ khó khăn để phát triển kinh tế - xã hội và đạt được kết quả tích cực trên tất cả các lĩnh vực, kinh tế tăng trưởng ổn định. Trong đó, Tổ nhận thấy một trong những lĩnh vực có tỷ trọng tăng rõ rệt là du lịch dịch vụ. Du lịch phục hồi nhanh và tăng tốc mạnh mẽ kéo theo các ngành dịch vụ tăng trưởng, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thu hút đầu tư, mang lại nguồn thu cho ngân sách địa phương.

Để có thể thực hiện mục tiêu phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của Tỉnh và một trong những khâu đột phá để thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội bền vững, ngành du lịch cần tiếp tục chuyển mình trong mọi hoạt động, trong đó nguồn nhân lực du lịch ảnh hưởng trực tiếp, quyết định đến chất lượng sản phẩm và dịch vụ du lịch. So với yêu cầu hiện nay nguồn nhân lực du lịch trên địa bàn tỉnh vẫn chưa đáp ứng nhu cầu thực tế về cả số lượng và chất lượng; đòi hỏi các cấp, các ngành và các doanh nghiệp du lịch, lữ hành cần có quyết tâm lớn, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để thực hiện. Thay mặt Tổ đại biểu huyện Quảng Ninh, tôi xin tham gia một số nội dung thảo luận về “Thực trạng và các giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch, dịch vụ trên địa bàn tỉnh”.

Những năm gần đây, du lịch Quảng Bình có bước tiến ngoạn mục, thương hiệu Du lịch Quảng Bình ngày càng được khẳng định, đánh giá cao thông qua kết quả bình chọn của các tạp chí uy tín và sự hài lòng của khách du lịch. Tổng lượng khách du lịch đến Quảng Bình năm 2023 đạt hơn 4.5  triệu lượt khách, gấp 2,14 lần so với cùng kỳ năm 2022; trong đó, khách quốc tế đạt 118.000 lượt khách tăng 2,14 lần so với năm 2022 Năm 2024, tổng lượng khách du lịch đến Quảng Bình trong 6 tháng đầu năm 2024 ước đạt hơn 2,4 triệu lượt khách, tăng 37,4% lần so với cùng kỳ năm 2023; trong đó, khách quốc tế ước đạt 88,5triệu lượt khách, tăng 4,2 lần so với cùng kỳ; doanh thu lưu trú 6 tháng đầu năm 2024 ước đạt 255 tỷ đồng, tăng gần 15,5% so với cùng kỳ; Một số dự án du lịch, nghỉ dưỡng lớn đã đi vào hoạt động; các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực du lịch đã tập trung cải thiện, nâng cao chất lượng và phát triển các sản phẩm du lịch mới làm phong phú thêm các sản phẩm dịch vụ du lịch, trong đó Làng du lịch Tân Hóa được tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO) vinh danh là “Làng du lịch tốt nhất thế giới”. Những con số trên cho thấy sự tăng trưởng ấn tượng và có thể nói, tỉnh ta đã đưa ra những quyết sách đúng đắn để phấn đấu đưa du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và từng bước khẳng định được thương hiệu trên bản đồ du lịch của Việt Nam.

Đối với địa bàn huyện Quảng Ninh: Hưởng ứng các hoạt động kỷ niệm 420 năm hình thành tỉnh Quảng Bình (1604-2024), 75 năm ngày Quảng Bình quật khởi (15/7/1949 - 15/7/2024) và 35 năm ngày tái lập tỉnh (01/7/1989 - 01/7/2024); nhằm đẩy mạnh giới thiệu, quảng bá tiềm năng, lợi thế và sự phát triển du lịch Quảng Bình; Quảng Ninh đã xây dựng và phát huy “mỗi người dân là một hướng dẫn viên/đại sứ du lịch”, tích cực thực hiện Chương trình “35 trip Du lịch Quảng Bình” để truyền thông giới thiệu về tiềm năng, thế mạnh của du lịch; giới thiệu các sản phẩm du lịch và các điểm đến Du lịch của tỉnh, của huyện; giới thiệu con người, vùng đất, văn hóa, ẩm thực Quảng Ninh trên các nền tảng số do Sở Du lịch Quảng Bình quản lý, vận hành.

Các điểm du lịch sinh thái, du dịch tâm linh trên địa bàn huyện Quảng Ninh như núi Thần Đinh, Đền tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ Trường Sơn tại bến phà Long Đại, Nhà thờ Lễ thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh, nhà thờ danh tướng Hoàng Kế Viêm và bãi tắm Hải Ninh, Khe Nước lạnh, hang động Sơn Bồi- khe Kiều, suối Chà Rào - Chà Cùng xã Trường Sơn, gắn liền với đó là những lễ hội, sản phẩm ẩm thực đặc trưng được gìn giữ và phát triển đã thu hút được nhiều du khách biết đến và đã trở thành tiềm năng thế mạnh của huyện, trong 6 tháng đầu năm 2024 đã thu hút trên 50.000 nghìn lượt khách đến tham quan vãn cảnh, trải nghiệm, vui chơi, giải trí.

Để đạt được những mục tiêu đã đề ra, chúng ta cần phải có đội ngũ lao động chất lượng cao, số lượng đủ, cơ cấu hợp lý gồm những nhà quản lý, những nhân viên du lịch lành nghề, giỏi chuyên môn, nghiệp vụ và có tinh thần trách nhiệm. Đến cuối năm 2022, toàn ngành du lịch Quảng Bình có khoảng 4.000 lao động trực tiếp và 7.000 lao động gián tiếp. Tuy nhiên, lực lượng lao động ngành du lịch nghiệp vụ còn thấp, hiệu quả lao động, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng chăm sóc khách hàng, trình độ ngoại ngữ chưa cao, vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế; đội ngũ có chuyên môn cao, tay nghề giỏi chiếm tỷ lệ khá thấp. Người lao động sử dụng được ngoại ngữ tại các cơ sở lưu trú, công ty lữ hành, các cơ sở đạt chuẩn phục vụ khách du lịch khoảng 30% -35% tổng nhân lực. Các doanh nghiệp du lịch trên địa bàn tỉnh gặp khó khăn trong tuyển dụng phù hợp với vị trí công việc, thường phải đào tạo lại để đáp ứng yêu cầu công việc. Mặt khác, du lịch Quảng Bình ngoài mô  hình “Làng du lịch Tân Hóa” thì phần nhiều vẫn mang tính thời vụ do điều kiện thời tiết, khiến nhiều nhân lực hoạt động trong lĩnh vực du lịch phải dịch chuyển sang các lĩnh vực khác nhằm tạo việc làm ổn định hơn, việc này đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng phục vụ.

Chất lượng nguồn nhân lực đang là một vấn đề bất cập, là một trong những nguyên nhân khiến du lịch Quảng Bình chưa phát triển tương xứng với tiềm năng. Để phát huy kết quả đạt được, khắc phục những tồn tại, bất cập nhằm đạt mục tiêu phát triển du lịch dịch vụ thời gian tới, ngành du lịch tỉnh Quảng Bình cần có sự tăng lên mạnh mẽ về chất lượng, số lượng nhân lực du lịch; Tổ đại biểu xin đề xuất thêm một số giải pháp sau:

Thứ nhất, Tăng cường công tác xúc tiến, tuyên truyền quảng bá bằng nhiều hình thức thích hợp, nâng cao hình ảnh du lịch Quảng Bình đến thị trường trong nước và quốc tế. Đẩy mạnh khai thác và phát triển thị trường khách hàng nội địa, đồng thời đẩy mạnh nghiên cứu thị trường khách quốc tế.

Thứ hai, Bên cạnh chiến lược về đầu tư phát triển hạ tầng du lịch, phát triển thị trường, sản phẩm; cần khảo sát, đánh giá, dự báo nhu cầu, xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực ngành du lịch với lộ trình thực hiện cụ thể và tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển nhân lực du lịch phù hợp với nhu cầu phát triển từng thời kỳ, đặc biệt là nhân lực quản lý du lịch và lao động có tay nghề cao phù hợp với ngành kinh tế mũi nhọn. Dự báo nhu cầu về nhân lực dài hạn để có căn cứ xây dựng được lực lượng lao động đáp ứng nhu cầu về cả số lượng lẫn chất lượng; huy động các nguồn lực phục vụ cho sự phát triển nguồn nhân lực ngành du lịch tỉnh.

Thứ ba, phát triển kênh thông tin thị trường lao động du lịch; cập nhật kịp thời các thông tin về cơ hội việc làm trong các tổ chức, cơ quan nhà nước và các đơn vị kinh doanh về du lịch trên địa bàn tỉnh.

Thứ tư, thu hút nguồn nhân lực du lịch đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng và cơ cấu ngành nghề. Ưu tiên phát triển nguồn nhân lực tại chỗ, đồng thời thu hút nguồn nhân lực bên ngoài, nhất là sinh viên tốt nghiệp các trường du lịch có chuyên môn, tay nghề giỏi về nghiệp vụ chuyên ngành du lịch; hình thành đội ngũ thuyết minh viên, hướng dẫn viên du lịch người địa phương; chú trọng việc đào tạo các kỹ năng cần thiết cho người dân tham gia hoạt động du lịch cộng đồng. 

Thứ năm, nâng cao chất lượng đào tạo, đào tạo lại nguồn nhân lực ngành du lịch theo hướng hội nhập, toàn cầu hoá, đáp ứng yêu cầu quốc tế. Hoàn thiện cơ chế chính sách để khuyến khích xã hội hoá đào tạo du lịch. Tổ chức đào tạo, tập huấn cho các đối tượng đang tham gia hoạt động du lịch thường niên để cập nhật kiến thức, chiến lược phát triển Du lịch tổng thể và tạo điều kiện giao lưu, học hỏi trao đổi kinh nghiệm, lắng nghe ý kiến thực tế để hoàn thiện các kế hoạch phát triển nhân lực du lịch dài hơi của tỉnh. Đặc biệt, đào tạo thêm kỹ năng giao tiếp, phục vụ khách quốc tế để đón nhận những làn sóng khách quốc tế đến với Quảng Bình ngày càng tăng trong các năm sắp tới.

(Bài phát biểu thảo luận của đại biểu Ngô Thị Nhung,

Tổ đại biểu huyện Quảng Ninh tại kỳ họp thứ 17, HĐND tỉnh khóa XVIII)