Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga phát biểu chiều ngày 28/5/2024

Thống nhất với báo cáo giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và việc tiếp thu các ý kiến vào Dự thảo Luật thủ đô (sửa đổi) đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga phát biểu về một số vấn đề liên quan đến chính sách cho giáo dục, đề nghị Quốc hội cân nhắc.

Thứ nhất, về xây dựng phát triển và mở rộng mô hình cơ sở giáo dục chất lượng cao (CSGDCLC) (điều 22 ), Dự thảo mới có bổ sung khái niệm về CSGDCLC nhưng chỉ mới đề cập các tiêu chí đầu vào mà chưa rõ tiêu chí đầu ra. Phân tích về những khó khăn, bất cập trong việc triển khai mô hình trường phổ thông công lập CLC, học phí cao tại Hà Nội, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga cho rằng Hà Nội vẫn chưa đáp ứng được đủ trường lớp công lập để thực hiện giáo dục đại trà. 

Ý kiến băn khoăn rằng chính sách đặc thù khi đầu tư, nhân rộng xây dựng nhiều trường CLC, học phí cao trong triển khai, nếu không thận trọng sẽ dẫn đến phân tầng giáo dục phổ thông; trường chất lượng cao chỉ dành cho con em gia đình có điều kiện, dẫn đến sự bất bình bình đẳng, gây áp lực cho người học và nhân dân. Trong lúc giáo dục tiểu học (TH), trung học cơ sở (THCS) là giáo dục miễn phí.  

Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga nêu rõ, ý kiến của rất nhiều chuyên gia cũng cho rằng, Luật giáo dục vừa sửa đổi 2019 không quy định mô hình trường công lập CLC với quan điểm giáo dục phổ thông phải là giáo dục toàn diện, bình đẳng. Trong hệ thống trường phổ thông công lập không nên có sự phân tầng bởi mục tiêu của giáo dục công lập là tạo ra sự hưởng thụ công bằng trong giáo dục.

Bên cạnh đó, việc thực hiện mô hình trường công CLC, học phí cao sẽ không khuyến khích được khối tư thục phát triển nếu trường công cũng cung cấp dịch vụ giáo dục đặc biệt. Theo đại biểu, cần có những cơ chế đặc thù, mạnh hơn, đặc biệt hơn để thúc đẩy xã hội hóa giáo dục, tạo không gian phát triển bình đẳng công tư. Ý kiến cũng nhấn mạnh quan điểm của Luật Giáo dục “Nhà nước ưu tiên đầu tư và thu hút các nguồn đầu tư khác cho giáo dục; khuyến khích phát triển cơ sở giáo dục dân lập, tư thục đáp ứng nhu cầu xã hội về giáo dục chất lượng cao”.

Từ các nội dung phân tích nêu trên, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga đề nghị Chính phủ cân nhắc thêm về việc phát triển mô hình cơ sở giáo dục CLC. Cần đánh giá tác động lâu dài, bảo đảm môi trường giáo dục công bằng, trong lành, hạnh phúc, không trái các quan điểm chung về giáo dục và nguyên tắc chung về trường công lập.  

Song song với đó, ý kiến đề nghị Hà Nội tập trung xây dựng những trường chuẩn Quốc gia, tạo sức lan toả cho giáo dục phổ thông cả nước; đầu tư mạnh hơn nữa cho việc xây dựng các trưởng mầm non, phổ thông công lập, đáp ứng yêu cầu cho mọi trẻ em đều được đến trường phổ thông theo nguyện vọng; trẻ em con nhà nghèo phải được học ở trường công.   

Thứ hai, về việc quy định cơ sở giáo dục mầm non phổ thông công lập của Thủ đô được thực hiện liên kết giáo dục với cơ sở giáo dục nước ngoài đại biểu nêu rõ: Điều 107, Luật Giáo dục quy định: Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện cho hoạt động hợp tác về giáo dục giữa cơ sở giáo dục của Việt Nam với tổ chức, cá nhân nước ngoài trên cơ sở bảo đảm mục tiêu, yêu cầu giáo dục và giao cho Chính phủ quy định chi tiết điều này. Nghị định số 86 của Chính phủ mới quy định cho phép các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông tư thục được thực hiện việc liên kết đào tạo với nước ngoài.

Như vậy, theo quy định pháp luật hiện hành, Chính phủ chưa cho phép các trường công phổ thông, mầm non thực hiện liên kết với giáo dục nước ngoài, chắc chắn là có lý lẽ, bởi những nguyên tắc của giáo dục công và mục tiêu giáo dục phổ thông, mầm non. Hiện nước ta cũng chưa cam kết về dịch vụ giáo dục phổ thông với tổ chức thương mại thế giới. Vì vậy theo đại biểu, việc đưa nội dung này vào quy định của Luật cần quan tâm làm rõ các điều kiện cần thiết, cơ chế vận hành, quản lý giám sát.. trên cơ sở không trái với quy định của pháp luật. Đây là chính sách mới cần có thí điểm và tổng kết đánh giá sâu sắc, vì vậy cần cân nhắc việc áp dụng đối với tất cả cơ sở giáo dục phổ thông, mầm non công lập Hà Nội. 

Phòng Công tác Quốc hội