Qua nghiên cứu dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Văn hoá giáo dục của Quốc hội, tán thành với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo năm 2012 với các cơ sở chính trị - pháp lý, thực tiễn được nêu trong Tờ trình của Chính phủ. Các nội dung trong dự thảo luật cơ bản phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng; tính hợp hiến, tính thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành; tính tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên. Ngoài ra, Đoàn tham gia một số ý kiến góp ý như sau:

1. Về yêu cầu về nội dung quảng cáo sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt (khoản 7 Điều 1 dự thảo Luật)
Tại khoản 2 Điều 19 Luật Quảng cáo năm 2012 đã giao Chính phủ quy định về yêu cầu đối với nội dung quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt. Để triển khai, cụ thể hóa nội dung này, ngày 14/11/2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định 181/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quảng cáo, theo đó đã quy định về nội dung này theo hướng Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương có trách nhiệm xác nhận nội dung quảng cáo đối với các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt thuộc lĩnh vực được phân công quản lý hoặc theo phân cấp thẩm quyền xác nhận theo quy định. Dự thảo Luật lần này đã đưa một số nội dung yêu cầu về nội dung quảng cáo sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt tại một số Nghị định vào trong dự thảo luật.

Về vấn đề này thiết nghĩ sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt, mang tính kỹ thuật, chuyên ngành, có tác động trực tiếp đến sức khoẻ của con người và có thể biến động theo từng thời kỳ; hơn nữa sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau và việc quảng cáo các sản phẩm này đã được các luật chuyên ngành quy định. 

Vì vậy, để linh hoạt, chủ động trong quy định, trong quản lý đề nghị quy định theo hướng: đối với những nội dung đã được quy định trong luật chuyên ngành thì không quy định lại mà chỉ viện dẫn tại dự thảo Luật, đồng thời, giao Chính phủ quy định yêu cầu về nội dung quảng cáo đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt khác khi có phát sinh trên thực tế .
Mặt khác, đề nghị không luật hoá nội dung Nghị định đã quy định là đúng với tinh thần chỉ đạo của TBT và Chủ tịch Quốc hội. 

2. Đối với việc quảng cáo trên mạng (Khoản 11 Điều 1)
Dự thảo Luật sửa đổi Điều 23 theo hướng bổ sung quy định chi tiết, cụ thể hơn các hoạt động quảng cáo trên mạng; việc tuân thủ các quy định khi quảng cáo trên mạng; trách nhiệm của người quảng cáo, người kinh doanh dịch vụ quảng cáo, người chuyển tải sản phẩm quảng cáo, người phát hành quảng cáo …. các nội dung này, Đoàn cơ bản đồng tình.

Đối với vấn đề quảng cáo trên mạng, xuất phát từ thực tế hiện nay, việc sử dụng các phương tiện điện tử có kết nối Internet tất cả mọi lứa tuổi đều sử dụng, bao gồm cả trẻ em; trong khi đó việc quảng cáo trên các phương tiện điện tử là hoạt động tự động, không phụ thuộc vào sự lựa chọn của người sử dụng; hoạt động quảng cáo trên mạng rất đa dạng, bao gồm cả các nội dung nhạy cảm và thậm chí có yếu tố không phù hợp với một số đối tượng, lứa tuổi… Tuy nhiên, tại điểm b khoản 2 Điều 23 mới chỉ quy định “b) Đối với những quảng cáo không ở vùng cố định, phải thiết kế tính năng để có thể tắt quảng cáo trong thời gian không quá 06 giây kể từ khi bắt đầu quảng cáo và không quá 02 lần quảng cáo liên tiếp; cho phép từ chối quảng cáo hoặc báo nội dung quảng cáo không phù hợp”. Điều này dẫn tới thực tế, với thời gian 6 giây thì người sử dụng mạng cũng đã nhận biết, tiếp cận được hết nội dung quảng cáo, bao gồm cả nội dung quảng cáo không mong muốn. Do đó, đề nghị nghiên cứu nên chăng dự thảo Luật quy định theo hướng phải thiết kế tính năng có sự lựa chọn quảng cáo hay không quảng cáo.

3. Một số nội dung đề nghị xem xét thêm khi sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo
Về khái niệm Quảng cáo: khoản 1 Điều 2 Luật Quảng cáo năm 2012 đã quy định “Quảng cáo là việc sử dụng các phương tiện nhằm giới thiệu đến công chúng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có mục đích sinh lợi; sản phẩm, dịch vụ không có mục đích sinh lợi; tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ được giới thiệu, trừ tin thời sự; chính sách xã hội; thông tin cá nhân”.

Với khái niệm này còn rất chung chung, khó phân biệt để áp dụng trên thực tế. Hiện nay, có nhiều ý kiến không thống nhất trong cách hiểu khi có tình huống phát sinh (nội dung này là hoạt động quảng cáo hay không phải là hoạt động quảng cáo). Xuất phát từ nhiều ví dụ thực tế, Đoàn đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu nội dung này để bổ sung vào dự thảo luật, đảm bảo phù hợp thực tiễn và thống nhất trong áp dụng. 

Phòng Công tác Quốc hội