I. Ý KIẾN CHUNG

Đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát để thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội; mục tiêu, quan điểm thể hiện trong Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 liên quan đến thuế thu nhập doanh nghiệp. 

Hiện nay, Quốc hội, Chính phủ đang thực hiện nhiều chính sách, giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Do đó, cơ quan chủ trì soạn thảo cần có nghiên cứu, phân tích, đánh giá tác động toàn diện, làm rõ cơ sở pháp lý, cơ sở khoa học, cơ sở thực tiễn để tránh đi ngược với chủ trương, chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế, hỗ trợ doanh nghiệp của Đảng và Nhà nước. Trong đó, đặc biệt lưu ý, xác định đúng các ngành/lĩnh vực  tập trung ưu đãi đầu tư theo các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong thời gian tới để cụ thể hóa các quy định về ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp phù hợp với tình hình thực tế.

Qua thực tiễn cho thấy, các nội dung chính sách về thuế thu nhập doanh nghiệp liên quan đến nhiều lĩnh vực hoạt động, cần được rà soát toàn diện, nghiên cứu kỹ lưỡng trong quá trình xây dựng. Đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp chặt chẽ với các Bộ quản lý chuyên ngành, các cơ quan liên quan chịu sự tác động/điều chỉnh trong quá trình xây dựng dự thảo Luật để Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) bảo đảm hài hòa với các văn bản luật chuyên ngành khác có liên quan . 

II. MỘT SỐ Ý KIẾN ĐÓNG GÓP CỤ THỂ
1. Lĩnh vực giáo dục và đào tạo
Đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, xem xét bổ sung quy định học phí là khoản thu nhập được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp. Cụ thể, hiện nay, đối với lĩnh vực giáo dục và đào tạo, các cơ sở giáo dục phải thực hiện mức thu học phí theo quy định của Nghị định số 81/2021/NĐCP ngày 27/8/2021 của Chính phủ quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và Nghị định số 97/2023/NĐ-CP ngày 31/12/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 81/2021/NĐ-CP. Trong đó, mức học phí mầm non, phổ thông giữ ổn định từ 03 năm nay (từ năm học 2020-2021 đến năm học 2024-2025); mức học phí này mới chỉ đáp ứng 10-20% chi phí đào tạo; đối với giáo dục đại học, mức học phí này chỉ bù đắp 40-50% chi phí đào tạo. Như vậy, phần lớn các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và đại học vẫn do ngân sách nhà nước bố trí một phần kinh phí hoạt động chi thường xuyên. Do đó, nếu quy định lĩnh vực giáo dục thuộc đối tượng phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ không khả thi; đồng thời, làm tăng gánh nặng học phí cho người học ảnh hưởng đến an sinh xã hội.

Đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu xây dựng chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp đối với “Việc xuất bản sách giáo khoa, giáo trình, tài liệu dạy học; sản xuất và cung ứng thiết bị dạy học, đồ chơi cho trẻ em trong cơ sở giáo dục mầm non; nhập khẩu sách, báo, tài liệu giảng dạy, học tập, thiết bị dạy học, thiết bị nghiên cứu dùng trong cơ sở giáo dục được Nhà nước ưu đãi về thuế theo quy định của pháp luật về thuế” được quy định tại Điều 100 trong Luật Giáo dục năm 2016. 

2. Lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch
Đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, xem xét chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch được quy định trong một số văn bản luật hiện hành. Cụ thể là:

- Luật Đầu tư năm 2020 quy định tại điểm l khoản 1 Điều 16 về ngành, nghề ưu đãi đầu tư: “Đầu tư cơ sở luyện tập, thi đấu thể dục, thể thao cho người khuyết tật hoặc chuyên nghiệp; bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa”.

- Luật Điện ảnh năm 2022 quy định tại khoản 3 Điều 5 về chính sách phát triển điện ảnh, công nghiệp điện ảnh: “3. Nhà nước có chính sách ưu đãi về tín dụng, thuế và đất đai đối với tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động điện ảnh theo quy định của pháp luật”.

- Luật Thể dục, thể thao năm 2018 quy định tại khoản 2 Điều 4 về chính sách phát triển thể dục, thể thao “2. Khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia phát triển sự nghiệp thể dục, thể thao, thành lập cơ sở dịch vụ hoạt động thể thao đáp ứng nhu cầu tập luyện, vui chơi, giải trí của Nhân dân, bảo đảm để các cơ sở thể thao công lập và tư nhân được bình đẳng trong việc hưởng ưu đãi về thuế, tín dụng, đất đai theo quy định của pháp luật”. 

- Luật Du lịch năm 2017 quy định tại khoản 3 Điều 74 về trách nhiệm quản lý nhà nước về du lịch của Bộ, cơ quan ngang Bộ “Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cơ quan nhà nước có liên quan ban hành hoặc trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành chính sách về tài chính, thuế và hải quan nhằm tạo điều kiện phát triển du lịch”. 

3. Các nội dung khác

- Về thu nhập được miễn thuế (tại Điều 4), đề nghị nghiên cứu, xem xét bổ sung: “Thu nhập là khoản tiền bản quyền thu được của tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan theo ủy quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan.”  (bổ sung 01 khoản); “khoản tài trợ cho hoạt động thể thao” (tại khoản 8); “Quỹ hỗ trợ và phát triển du lịch”  (tại điểm d khoản 11).

- Về các khoản chi được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, tại điểm o khoản 2 Điều 9 dự thảo Luật đề nghị bổ sung một số khoản thu nhập trong lĩnh vực văn hóa, thể thao: (i) các khoản chi cho phát triển sự nghiệp thư viện và văn hoá đọc trong cộng đồng; (ii) “khoản tài trợ cho hoạt động thể thao” (tương tự như khoản tài trợ cho giáo dục, y tế...). Đồng thời, đề nghị nghiên cứu, làm rõ hơn các khoản tài trợ cho văn hóa được trừ khi xác định chịu thuế gồm những loại hình nào (vì lĩnh vực văn hóa rất rộng) để tránh các tình huống phát sinh trong quá trình áp dụng.

- Dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) quy định tại khoản 5 Điều 51 về thu hồi, mua và đưa di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia có nguồn gốc Việt Nam ở nước ngoài “5. Trường hợp di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xác định, đề xuất phương án thu hồi, mua ở nước ngoài về nước, Thủ tướng Chính phủ quyết định phương án thu hồi hoặc dùng ngân sách Nhà nước mua, đưa về Việt Nam; di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia được tổ chức, cá nhân mua, đưa về Việt Nam để lưu giữ, trưng bày không vì mục đích lợi nhuận hoặc hiến tặng cho nhà nước thì được hưởng chế độ ưu đãi về thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng và các loại thuế, phí liên quan khác và chi phí thực hiện được tính vào khoản chi được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân.” Do đó, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu có quy định liên quan đến thuế thu nhập doanh nghiệp phù hợp đối với nội dung trên.

- Tại điểm a khoản 4 Điều 11, đề nghị xem xét, nghiên cứu bổ sung giảm mức đóng thuế thu nhập doanh nghiệp cho hoạt động thư viện và phát triển văn hoá đọc: “a) Đối với dịch vụ (bao gồm cả tiền lãi gửi, lãi cho vay): 5%. Riêng dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, y tế, nghệ thuật biểu diễn, thư viện 2%”.

Phòng Công tác Quốc hội (tổng hợp)