Đại biểu Nguyễn Minh Tâm, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình tham gia thảo luận tại tổ

Đánh giá những nội dung trình tại kỳ họp lần này mang tính kiến tạo bộ máy nhà nước phù hợp tình hình thực tế, đại biểu Nguyễn Minh Tâm, Phó trưởng Đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình đã tham gia góp ý đối với Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).

Theo đó, về trình tự, thủ tục thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính, đại biểu phân tích tại Khoản 3 Điều 11 dự thảo Luật quy định “Đề án thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính phải được lấy ý kiến Nhân dân ở những đơn vị hành chính cấp xã chịu ảnh hưởng trực tiếp. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm tổ chức lấy ý kiến Nhân dân về chủ trương thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính bằng hình thức phát phiếu lấy ý của hộ gia đình theo quy định của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở”, đây là quy định cần thiết, nhằm đảm bảo tính đồng thuận của nhân dân trong quá trình thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính. Tuy nhiên, thực tiễn thời gian qua đã có trường hợp, khi lấy ý kiến của nhân dân về nhập đơn vị hành chính cấp xã thì không nhận được sự đồng thuận của nhân dân vì vậy không thực hiện được việc nhập địa giới hành chính, mặc dù đơn vị hành chính đó không đạt các tiêu chí theo quy định. Vì vậy, để đảm bảo tính khả thi đề nghị xác định rõ việc lấy ý kiến của nhân dân và cần quy định rõ việc lấy ý kiến là cơ sở để tham khảo hay cơ sở để quyết định việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính.

Đối với vấn đề phân cấp cho chính quyền địa phương, đại biểu dẫn khoản 1 Điều 14 dự thảo Luật, nhận xét quy định này đã quy định cụ thể hơn chủ thể phân cấp và chủ thể được phân cấp, đã khắc phục các tồn tại, vướng mắc trong việc phân cấp ở Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2019. Tuy nhiên, với việc quy định Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện được phân cấp cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp dưới thì cần phải nghiên cứu, xem xét cân nhắc lại. Bởi khi được phân cấp để thực hiện một hoặc một số nhiệm vụ, quyền hạn có tính chất liên tục, thường xuyên thì cơ quan, người được phân cấp có thể phải ban hành các quy định, quy chế để tổ chức thực hiện mà các quy định, quy chế này có thể có chứa các QPPL do đó buộc phải ban hành văn bản QPPL để thực hiện. Trong khi đó, Chủ tịch UBND không có thẩm quyền ban hành văn bản QPPL.

Đối với nội dung Ủy quyền cho chính quyền địa phương, theo khoản 1 Điều 15 dự thảo Luật thì Chủ tịch UBND chỉ có thể uỷ quyền cho tổ chức, không được uỷ quyền cho cá nhân (trừ Chủ tịch UBND cấp dưới). Đại biểu phân tích một số vướng mắc trên thực tế khi thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính là: thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính là của Chủ tịch UBND nhưng Chủ tịch UBND không thể uỷ quyền cho Chánh Thanh tra Sở hoặc Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thực hiện các hoạt động tác nghiệp trong xử lý vi phạm hành chính, ví dụ trong việc xác minh tình tiết vi phạm làm căn cứ ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Từ đó, ý kiến đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc, xem xét thêm.

Đại biểu cũng tham gia ý kiến về nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, UBND cấp tỉnh để đảm bảo quy định tránh trùng lắp và thuận tiện trong áp dụng khi Luật được thông qua và có hiệu lực thi hành; tham gia ý kiến về hoạt động của các Ban của HĐND (tại khoản 3 Điều 27), đề nghị làm rõ nội dung các Ban của HĐND có được đăng ký và sử dụng con dấu riêng hay không, nếu không thì việc sử dụng con dấu trong ban hành các văn bản của các cơ quan này thực hiện như thế nào? Bởi thực tế hiện nay, các Ban đang sử dụng con dấu của HĐND.

Góp ý dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị đảm bảo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư về đổi mới công tác lập pháp: Luật chỉ quy định những vấn đề chung, không quy định những vấn đề cụ thể. Trong khi một số quy định tại dự thảo Luật là quá cụ thể như: nội dung quy định điểm d khoản 4 Điều 10,  khoản 3 Điều 12, Khoản 4 Điều 14; hoặc các nội dung quy định về quy trình, thủ tục phiên họp Chính phủ như: Điều 26 (Hình thức hoạt động của Chính phủ), Điều 27 (Trách nhiệm tham dự phiên họp Chính phủ), Điều 29 (Thành phần mời dự phiên họp Chính phủ)… Từ đó, đại biểu đề nghị không quy định các nội dung này trong dự thảo Luật mà giao Chính phủ quy định nhằm linh hoạt trong hoạt động của Chính phủ, đáp ứng yêu cầu đổi mới tư duy trong công tác lập pháp hiện nay. 

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm cũng góp ý dự thảo Nghị quyết về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước. Cụ thể, Tại khoản 2 Điều 4 quy định “Trường hợp khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước theo phương án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt mà tên gọi, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, vị trí, mô hình, cơ cấu tổ chức của cơ quan sau sắp xếp có thay đổi thì cơ quan, người có thẩm quyền được ban hành quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của cơ quan hình thành sau sắp xếp khác với quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên đã ban hành trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước”. Với quy định này thì cần phải được hướng dẫn hoặc làm rõ, chẳng hạn trong khi các Bộ, ngành ở Trung ương chưa ban hành Thông tư hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh thì UBND cấp tỉnh có phải căn cứ các Thông tư trước đó để quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan chuyên môn không hay chỉ căn cứ nghị quyết này là đủ cơ sở pháp lý. Tại khoản 3 Điều 13, ý kiến đề nghị đề nghị bỏ cụm từ hướng dẫn và quy định lại thành “Cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này có thể ban hành văn bản hành chính để giải quyết các vấn đề phát sinh”.

Về hiệu lực thi hành, để đảm bảo thống nhất và tính cấp bách trong quá trình sắp xếp bộ máy hiện nay, đại biểu đề nghị BST nghiên cứu, xem xét nên quy định hiệu lực kể từ ngày được Quốc hội thông qua.

Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội thảo luận tại tổ

Góp ý đối với dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi); đại biểu Nguyễn Mạnh Cường, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình tán thành với việc cần phân định rõ thẩm quyền lập pháp và thẩm quyền hành pháp và phân định rõ thẩm quyền của bộ trưởng là thủ trưởng của cơ quan và và thẩm quyền của bộ trưởng là thành viên Chính phủ; đồng thời làm rõ hơn trách nhiệm của Thủ tướng chính phủ và trách nhiệm của các bộ trưởng. Liên quan đến phân quyền, phân cấp, ủy quyền để tăng cường sự chủ động sáng tạo của mỗi một cấp, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường đề nghị phải rà soát để bảo đảm tính đồng bộ thống nhất giữa các luật với nhau. Đối với một số nội dung khác của dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) đều đã được sửa đổi theo hướng luật chỉ quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường cũng đã góp ý đối với dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về việc xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước….

Phong Hồng - Hồng Nhung